« POWRÓT
Nadmierne przywiązanie do smartfonów (SPA, ang. smartphone addiction), potocznie nazywane fonoholizmem, jest definiowane jako nieprawidłowy, dysfunkcjonalny sposób korzystania z telefonu komórkowego.
Fonoholizm to zatem uzależnienie od telefonu komórkowego. Zjawisko to jest rozpoznawane od niedawna, wykazano jednak, że nałóg ma podobny przebieg, jak w przypadku alkoholu, papierosów czy narkotyków.
Osoby urodzone po 1995 roku należą do pokolenia sieci i pokolenia szklanych ekranów. Dzieci i młodzież z tego grona spędzają bardzo dużo czasu w świecie wirtualnym, gdzie szukają rozrywki, kontaktu z innymi czy zrozumienia.
Niestety bardzo często internet staje się nieodłącznym elementem dnia, co negatywnie wpływa na relacje z rodziną, wykonywane obowiązki czy inne aspekty realnego życia. Wówczas mówi się o siecioholizmie, cyberzależności czy infoholizmie.
Możemy mówić o uzależnieniu od telefonu, jeżeli w ostatnich 12 miesiącach u danej osoby pojawiło się co najmniej 5 z wymienionych niżej objawów:
• silne pragnienie korzystania z telefonu, prowadzenia rozmów czy wysyłania wiadomości oraz stałe myślenie o tych czynnościach;
• większa częstotliwość i czas rozmów telefonicznych oraz wysyłania wiadomości;
• prowadzenie dłuższych rozmów i wysyłania wiadomości, niż się uprzednio planowało;
• powtarzające się, nieskuteczne próby zaprzestania lub ograniczenia ilości rozmów czy wysyłania wiadomości;
• występowanie objawów abstynenckich podczas prób zaprzestania lub ograniczania czasu rozmów, takich jak: niepokój, lek, depresja;
• problemy finansowe, zawodowe, rodzinne i społeczne spowodowane korzystaniem z telefonu komórkowego;
• okłamywanie rodziny i znajomych w celu ukrycia kosztów oraz czasu poświęconego na rozmowy telefoniczne i wysyłanie wiadomości;
• używanie telefonu jako ucieczki przed prawdziwymi problemami lub w celu poprawienia złego samopoczucia.
Naukowcy z Niemiec zaobserwowali u osób uzależnionych od telefonów ubytek w istocie szarej mózgu. Badania rezonansem magnetycznym wykazały u nich również obniżoną aktywność w wybranych rejonach mózgu. Podobne zmiany zaobserwowano w mózgach osób uzależnionych od narkotyków.
Fonoholizm sprawia, że inne czynności, obowiązki, a nawet dotychczasowa pasja nie ma takiego znaczenia jak kiedyś. Osoba uzależniona robi wszystko, by jak najwięcej czasu przeznaczyć na korzystanie ze smartfona kosztem edukacji, pracy, przygotowania posiłku czy zadbania o siebie.
Stopniowo ogranicza kontakty w świecie rzeczywistym i woli prowadzić rozmowy przez internet. Nie zauważa utraty wagi, zmęczenia, spożywania niezdrowych pokarmów, wypadania włosów i innych symptomów.
Fonoholik bardzo rzadko oddaje projekt na czas, ma nieskończenie wiele wymówek, jest zdekoncentrowany i niespokojny. Ma ogromne trudności z organizacją czasu wolnego, unika aktywności fizycznej, izoluje się od osób, z którymi miał kontakt na co dzień.
Zaprzestanie korzystania z telefonu skutkuje natomiast pojawieniem się objawów odstawiennych, takich jak lęk, pogorszenie nastroju, natłok myśli, marzenia senne o smartfonach, a także celowe lub mimiwolne ruchy palców, imitujące pisanie na klawiaturze.
Uzależnienie od telefonu powinno być traktowane podobnie jak w przypadku alkoholu czy narkotyków. Walka z nałogiem jest bardzo trudna, wymaga czasu, cierpliwości i ogromnych pokładów silnej woli.
Pierwszym krokiem jest zrozumienie swojego problemu i chęć zmiany. W takiej sytuacji ogromnie ważne okażą się rozmowy face-to-face, propozycje aktywności ruchowej, próby przypomnienia o dawnej pasji lub szukanie nowego hobby.
Duże znaczenie może mieć ustalenie godzin, w których dozwolone jest korzystanie z telefonu. Normy powinny być przygotowane w taki sposób, by osoba uzależniona miała coraz więcej czasu na życie w świecie realnym.